zondag 21 april 2013

Sächsilüüte


Grüezi !

De voorbije week had ik het enorm druk met stage maar vooral ook met genieten van ‘der schönen Frühlingsbeginn’. Inderdaad, het mooie weer deed zijn intrede hier in Zwitserland: 25°C en volle zon! Zo kwam het dat ik elke avond na een drukke dag in USZ, met laptop en papieren onder de arm, naar het meer trok om er het onaangename (stageverslagen) aan het aangename (zonnetje) te koppelen.


Al bij het begin van de week had ik meteen geluk: maandag maar een halve dag stage dus kon ik urenlang aan het meer mijn witte beentjes wat aan het zonlicht laten wennen. De reden van deze halve dag vrijaf? De Zwitsers hadden weer iets te vieren: Sechseläuten (of Sächsilüüte, dat klinkt wat meer Zwitsers). Deze vreemde traditie heeft het voorgoed bevestigd: Zwitsers zijn rare mensen! Het wordt meteen wel duidelijk waarom.


Sechseläuten betekent letterlijk ‘6u luiden’ en gaat terug in de Middeleeuwen (tot 1525 volgens Google) waar de werkdag vanaf maart niet langer om 17 maar om 18u eindigde, omdat het langer licht was. Het einde van de werkdag werd aangekondigd door het luiden van de klokken en vandaar de naam. Dus vieren de inwoners van Zürich sinds 1892 het einde van de winter op de derde maandag van april.

Maar nu wordt het een beetje vreemd. Dit vieren ze door een sneeuwman (Böögg), die symbool staat voor de winter, stipt om zes uur te verbranden op het plein voor het Opernhaus. Die arme Böögg wordt op een metershoge brandstapel geplaatst (het doet eerlijk gezegd wat aan een heksenverbranding denken) en om het allemaal nog wat erger te maken, wordt zijn hoofd opgevuld met ‘vuurwerk’ (zie je het al aankomen?). De Zwitsers geloven dat, hoe sneller Böögg zijn hoofd explodeert (!!), hoe mooier de zomer zal worden (want dat betekent dat het stro goed droog is).


Dus staat daar een meute toeschouwers op de Theater Platz dit lugubere tafereel een beetje aan te moedigen en telkens als er een knalletje hoorbaar is (om het wat spectaculairder te maken, verstoppen ze ook explosieven in zijn buik), volgt een kort applaus. Samen met twee geweldige niet-Zwitsers (uit Letland en Columbia) kijk ik van op een afstandje toe (wij hebben ons met een pintje in de zon aan het meer gezet) en samen becommentariëren we het tafereel.

Wanneer er reeds vijftien minuten gepasseerd zijn en Böögg nog niet van plan lijkt om snel op te geven, beginnen we ons af te vragen of dit een slecht teken is voor deze zomer. Niemand van ons heeft een idee hoe lang het gemiddeld duurt voor zijn hoofd explodeert. Behalve een gigantische rookpluim en af en toe een knalletje, is er nog niet veel te zien. Bij de festiviteiten hoort ook een heuse parade in traditionele klederdracht, maar die vond al plaats voor de heksenverbranding –excuseer: Bööggverbranding! Toch zien we nog menig persoon in klederdracht (spotten we daar nu ook een groep Arabieren -met handdoek op het hoofd- in de stoet?) passeren, waarschijnlijk proberen zij de menigte wat te entertainen terwijl ze zo lang op de apotheose moeten wachten.

Uiteindelijk duurt het 35 minuten en 11 seconden alvorens Böögg zijn hoofd er de brui aan geeft en dat voorspelt niks goed voor deze zomer. Om maar te zeggen: normaal gezien duurt het zo’n tien à vijftien minuten en het laatste record werd in 2001 gevestigd met 26 minuten en 23 seconden… Juist ja, ik denk dat ik nog van geluk mag spreken dat ik in juni al naar huis keer !

Het ‘vuurwerk’ was ook al niet meer dan een paar knallen dus om onze teleurstelling te vergeten, drinken we nog een pintje en eten we een Zwitserse braadworst (de eerste hier voor mij, dat werd tijd!) op een terrasje met zicht op het meer. Wanneer we nadien terug langs de brandstapel passeren, zien we dat daar nu een openbare barbecue wordt gehouden. Om Sächselüüte kort samen te vatten: ze steken een sneeuwman in brand (die op een bepaald moment meer lijkt op een echte persoon, zie foto) en juichen dit toe. De menigte wordt euforisch als zijn hoofd ontploft en daarna gaan ze, om het te vieren, worstjes bakken op zijn restanten. Ligt het aan mij of klinkt dit allemaal een beetje sadistisch?

Hoe vreemd Zwitserland en zijn tradities ook mag zijn: gelukkig weten ze hier wel hoe ze lekkere braadworsten (en chocolade, maar dat is in dit verhaal niet aan de orde) moeten bereiden.  Dus jullie mogen gerust zijn: ik heb het hier nog steeds erg naar mijn zin ! Guten Appetit und bis gleich !

Lyrinn